You are here: >>> Columns
Tom Boonen
Tommeke Tommeke Tommeke toch
Een topsporter legt maanden na mekaar de pees erop en leeft als een geheelonthouder. Dat leidt tot sportieve successen. Waarna hij zich laat gaan, als de pijl die door de maanden opgespannen pees, de volle vrijheid krijgt en de nacht inzoeft. Hij vergeet even wat imago betekent en de impact van zijn doen op zijn extra-sportieve verplichtingen. Hij zuipt en snuift.
Topsporters zijn een onderdeel van een marketingmachine. Als toprenners niet met de pedalen bezig zijn, draven ze op als ordinaire BV’s. Sponsors weten dat BV’s gebruiken als marketingtool niet ongevaarlijk is. Ze kunnen immers de pedalen verliezen. Er dat kan indirect leiden tot een terugval in de verkoop. Maar wordt Quick Step laminaat plots minder gegeerd? De wijze waarop ze met het voorval Boonen omgaan kan hen een zacht, menswaardig imago opleveren. En dan is het dagelijks vermelden van hun brand alleen maar extra publicity geweest.
Momentje, zijn de supporters dan niet boos? Nee, eerder ontgoocheld maar begripvol. Enkele keren coke snuiven is toch ongevaarlijk. En ze vergeven meteen zijn gezuip. Want Boonen zonder fietstalent zou misschien wel een notoir comazuiper kunnen zijn. En wat dan nog? Want de doorsnee supporter/huisvader speelt zelf de joviale pintenverdeler op communiefeesten. Of in de stamkroeg. Ne vent moet ge zijn, en dat bewijst ge door een zware kop te krijgen van ‘t drinken. Boonen is het prototype van de mannen-onder-mekaar cultuur. En dat ge dan na een avondje zuipen een friet steekt, een patéke eet of een lijntje snuift, it’s all fucking out of control. En zo willen ze zijn. Zo lallen ze hun weekend door, de Vlaamse Quick-Step- supporters.
Dat is buiten de waard gerekend van de sportjournalist, de boekskes en de beeldbuispenetratie. Die kauwen en herkauwen en voegen desnoods een lijntje toe. Met hun vragen maken ze een statement. Door hun defaitistische verwijtende en tegelijk licht zalvende houding beïnvloeden ze de verhaallijnen. Ze maken van burgers ballonnen op de golven van de CIM-cijfers. Publicity rules the media. Gevaarlijk boeiend. Net als het snuiven van coke na een halve marathon te hebben gelopen.
Na de Planckaerts en de Pfaffs (beiden terend op hun vergane glorie) zitten we nu al te kijken naar de Boonens. Zoveel boeiender, het volgen van de privé- en businessentourage van een actieve kampioen. Maar wat wil men bereiken met deze vaudeville? Is men soms bang om ethisch fout te zitten? Wil men daarom occasioneel cokegebruik in privésfeer aanklagen? Weet dan: niet de coke maar de topsport is onethisch. Het afbeulen van catwalkgirls, het fotoshoppen van BV’s, het binnengluren bij ex-voetballers en wielrenners, die toegeven gepakt te hebben: daar is men een lijn te ver gegaan. De Leeuw pakte ook. En deed zijn bestellingen in codetaal. Waw: Dallas nearby. Maar de impact was veel kleiner. Men dekte het voorval toe, want deden niet alle renners het… Men wil doping vergeven maar van genot buiten competitie (zonder gevolg voor de sportieve prestaties) maakt men een zaak.
Boonen aan de schandpaal nagelen zou nodig zijn om een voorbeeld te stellen aan de jeugd. Deze vetbetaalde volksjongen met één talent en een publiek leven dient zich correcter te gedragen dan politici, zakenlui, filmsterren en andere tv-kastpersonaliteiten. Hij moet rechtzetten wat LDD, Vlaams Belang en zwartverdieners beschadigen: de ethisch correcte houding. Een genuanceerde pedagogische benadering doet hier niet ter zake. This is real soap. In prime time. En iedereen heeft er iets over te vertellen, wat van de fictieve soapseries niet eens gezegd kan worden.
Waarom willen Vlamingen zich zalven met sporters van eigen bodem die wereldtop zijn? Er zijn natuurlijk niet veel sporten die op dat niveau meedraaien. Veldrijden kan je bezwaarlijk als voorbeeld stellen: als sport ontsproot ze uit Vlaamse klei- en zandgrond en bleef quasi een interne aangelegenheid. Het voetbal (die andere toogsport bij uitstek) is afhankelijk van externe financiers. Als die er zijn, dan kunnen redelijk kwaliteitsvolle buitenlandse spelers aangekocht worden en valt er soms nog iets te beleven dat men spektakel kan nomen. Maar “van ons” is die sport al lang niet meer.
De zaak Boonen legt het failliet bloot van het volknationalisme, de tribuuncultuur, het wij-gevoel… en het normenbesef. De Michael Phelps van Vlaanderen is niet het toonbeeld dat men als summum wil doorgeven aan de jeugd. Ik ben Boonen dankbaar want hij doorprikt de leugen van de superheldcultuur, een gevaarlijke drug waaraan heel wat jongeren ten onder gaan. Het is onaanvaardbaar hoe men ziekelijke lichamelijke afbeuling als summum van karaktervol in het leven staan vereerd. Flagellisme wordt aanbeden. Tot de oppergod zich niet langer toont als onfeilbaar en juist laat aanvoelen dat bovenmenselijke prestaties niet des mensen zijn zonder dat men zich tegoed doet aan bacchanale activiteiten. Dan schrikt de Vlaamse publieke opinie van de drug die ze zelf gebaard heeft. Een rad voor de ogen draaien, oude stachanovistische waarden als voorbeeld in het vaandel dragen, dat mag. Maar realistisch zijn, de mythe doorprikken, dat mag niet.
AVV – VVK? De topsporter van eigen bodem is een moderne Christusfiguur: door te lijden wordt hij de beste en kan hij vereerd worden. Is dat de Vlaamse ziel? Een mens zou de Waalse volksaanbidding voor Michel Dardenne nog gaan appreciëren. Walen lachen ten minste nog met zichzelf…
